Schalenblende (wurtziet + sphaleriet), Pomorzani Pb-Zn mijn, Olkusz, Polen.
17 * 12 * 1.5 cm.
Activator: onzeker, mogelijk een mix van Mn2+ , koper, zilver, en roosterfouten.
Foto & verzameling: Axel Emmermann
Korte golf UV
Sphaleriet (oranje), aragoniet (wit) met calciet (rood): Passa Limani Cove slakkenvindplaats, Passa Limani area, Lavrion District, Attikí Prefecture, Griekenland.
Klik op het prisma om het spectrum te zien met verklaring van de fluorescentie..
Lange golf UV
Schalenblende (wurtziet + sphaleriet)
,
Sphaleriet, aragoniet, calciet
Sphaleriet var. marmatiet
Dongxian District, Fezhou city, Jiangxi, China
Marmatiet is een ijzerhoudende variëteit, (Zn, Fe)S, van sphaleriet die gekenmerkt wordt door een donkergrijze tot zelfs zwarte kleur.
Nu moet je bij zwarte mineralen geen fluorescentie gaan zoeken. Omdat ze zwart zijn absorberen ze per definitie alle licht dat er op valt, dus ook UV, alsook alle licht dat ze zouden opwekken door fluorescentie. Dit lijkt een uitzondering te zijn maar is het niet. Ergens gedurende de eindfase van de groei van deze kristallen is de bron van het ijzer uitgeput geraakt en heeft zich een extreem dun laagje gewoon sphaleriet afgezet op het zwarte marmatiet (marmatiet is geen erkend mineraal maar slechts een variëteit van sphaleriet). De oranje fluorescentie ontstaat dus in dat laagje.
Sphaleriet fluoresceert vaak en om vele redenen. Kristalfouten en een menigte van activators zoals Mangaan, zilver, koper en chloor, aluminium, indium, gallium en thallium, meestal in combinaties met elkaar of met fouten in het kristalrooster waar zink ontbreekt. Het specimen op de foto is een héél simpel geval waar alleen tweewaardig mangaan wat zink vervangt.
Het specimen is ook zéér triboluminescent. Krassen met een naald laat een spoor van goudkleurige vonken na.
