Colemaniet: Emet Boraat afzetting, Emet, Kütahya Provincie, Aegese Regio, Turkije.
De blauwig tot groenig witte fluorescentie van colemaniet is deels intrinsiek, deels te wijten aan organische stoffen, hoofdzakelijk humuszuren. De groene fosforescentie is ook afkomstig van deze humuszuren.
Korte golf UV
Colemaniet: Emet Boraat afzetting, Emet, Kütahya Provincie, Aegese Regio, Turkije.
De blauwig tot groenig witte fluorescentie van colemaniet is deels intrinsiek, deels te wijten aan organische stoffen, hoofdzakelijk humuszuren. De groene fosforescentie is ook afkomstig van deze humuszuren. de oranje fluorescentie is te wijten aan een complex van calcium met humuszuren (Calcium-dihumaat).
Lange golf UV
Colemaniet, Bigadiç, Balikesir Province, Marmara Region, Turkey
Witte kristallen die gegroeid zijn op een ondergrond van uitwaaierende colemanietnaalden. De laatst gevormde witte kristallen vertonen de bekende groenig-witte fluorescentie maar de aggregaten van oudere colemaniet fluoresceren diep oranje onder lange golf UV. DIt specimen is genummerd B-1. De oorzaak van deze fluorescentie is de aanwezigheid van een complex van calcium met humuszuren. Deze atypische fluorescentie werd door mij onderzocht in de context van een studie in samenwerking met de Universiteit van Izmir, Turkije. De studie is gepubliceerd in:
Journal of Mineralogy and Geochemistry, Volume 194, Number 1, January 2017, pp. 1-17(17),
Fluorescence survey of Turkish borate minerals: comparative measurements of fluorescence spectra of the most important borate mineral species, Turkey.
Authors: Helvacı, Cahit; Öztürk, Yeşim Yücel; Emmermann, Axel (MKA)
Colemaniet: Hisarcik Mine, Emet Borate deposit, Emet, Kütahya Province, Aegean Region, Turkey
Dit specimen heeft referentie EH-1 in de studie: Fluorescence survey of Turkish borate minerals: comparative measurements of fluorescence spectra of the most important borate mineral species, Turkey.
Authors: Helvacı, Cahit; Öztürk, Yeşim Yücel; Emmermann, Axel (MKA)
DIt is een mooi aggregaat van centimeters grote, platte colemanietkristallen. Er zit ook wat materiaal ingesloten van vulkanische oorsprong (ignimbriet) en klei-achtig materiaal van de ondergrond. De typische oranje fluorescentie van aanwezig calcium-humuszuren complex overheerst maar er is ook duidelijk een aantal groen fluorescerende kristallen. Dit is duidelijk een uranyl contaminatie. Nochtans is in deze vindplaats geen enkel uraanmineraal gevonden (volgens MinDat).
Lange golf UV en halogeen licht
Korte golf UV en halogeen licht
Cahniet: Emet Boraat afzetting, Emet, Kütahya Provincie, Aegese Regio, Turkije.
Cahniet is een arsenoboraat. Veel arsenoboraten vertonen een gele fluorescentie. Er is vrijwel geen literatuur over de fluorescentie van dit mineraal. Het is niet onmogelijk dat de fluorescentie ervan intrinsiek is.
Op zich is cahniet een vrij zeldzaam mineraal maar het komt in de arseenrijke boraatafzettingen van Turkije vaak voor, soms ook als een verontreiniging in en op andere boraatmineralen.
Cahniet op colemaniet: Emet Boraat afzetting, Emet, Kütahya Provincie, Aegese Regio, Turkije.
Kleine bolvormige aggregaatjes van naaldvormig cahniet zitten bovenop grote colemanietkristallen.De felle fluorescentie van de cahniet kogeltjes heeft als achtergrond de bijna spookachtige groenige fluorecentie van het colemaniet.
Korte golf UV en halogeen licht
Korte golf UV en halogeen licht
Colemaniet: Kirka, Eskişehir Province, Central Anatolia Region, Turkey
Groot dubbelbeëindigd colemaniet tweelingkristal. Dit specimen fluoresceert in de gebruikelijke groenige kleur, die de intrinsieke fluorescentie is van dit mineraal. Er is echter duidelijk ook een gele component in de fluorescentie waarneembaar. Is er wellicht fijn verdeeld stof van arsenoboraten aanwezig als contaminatie?
Colemaniet met ulexiet: Kirka, Eskişehir Provincie, Regio Centraall Anatolië, Turkije
Grote goed ontwikkelde colemaniet kristallen onder gewoon licht en lange golf UV. De fluorescentie is zoals gebruikelijk voor dit mineraal; een groenig wit. De achterkant van dit mineraal is interessanter. Lange naaldvormige kristallen van ulexiet zijn in schoofvormige bundels georganiseerd. De ulexiet heeft geen merkbare fluorescentie, intrinsiek of door de andere oorzaken, maar lijkt te worden verlicht van binnenuit door de fluorescerende kernen van colemaniet waarrond het is gegroeid.
Colemaniet, Bigadiç, Balikesir Provincie, Marmara Regio, Turkije
Dit specimen is opgebouwd uit mooie radiaalstralige sfeertjes en grofkorrelig kristallijn colemaniet. Opmerkelijk is dat het mooi gekristalliseerde materiaal de normale intrinsieke fluorescentie vertoont, wit dus, terwijl het grovere materiaal en de insluitsels van bodemklei en vulkanisch puin fel oranje fluoresceren. De oranje fluorescentie is vrijwel zeker te wijten aan een complex van calcium met humuszuren.
Colemaniet, Bigadiç, Balikesir Provincie, Marmara Regio, Turkije
Een zaagsnede van massief wit colemaniet, omgeven door grijs vezelig colemaniet. Het witte gedeelte vertoont de puur intrinsieke fluorescentie van zuiver colemaniet. Het omringend materiaal is doorspekt met imbrigniet en bodemmateriaal. Er zit ook een hoge concentratie in van wat, uit analyses, een calcium-dihumaat complex blijkt te zijn. Dit specimen werd volledig vermalen tot poeder om dit aan te tonen. De stof die de oranje fluorescentie veroorzaakt kan met aceton geëxtraheerd worden uit het verpoederde mineraal (zie foto hieronder).
Normaal licht en lange golf UV
Een violette laser trekt een spoor van fluorescentie door de in aceton geëxtraheerde stof. De oranje fluorescentie is wat minder verzadigd van kleur doordat er ook wat groenblauwe fluorescentie aanwezig is van gewoon, niet gecomplexeerd humuszuur. Rechts van de proefbuis bevindt zich de optische fiber waarmee het spectrum werd opgenomen.
Colemaniet, Kestelek Mine, Mustafa Kemalpafla, Bursa Province,
Marmara Region, Turkey
Grote, perfect gevormde colemaniet kristallen. Sommige delen van het grote kristal zijn bedekt met een ruwere laag die ook uit colemaniet bestaat. Onder lange golf UV fluoresceren sommige van deze vlakken zwak rood, terwijl de rest van het specimen de gewone intrinsieke fluorescentie van colemaniet laar zien. Het lijkt erop dat de oorzaak van de rode fluorescentie, het calcium-dihumaat complex, preferentiëel werd opgenomen door de grootse vlakken. Dat is wel logisch ook vermits een contaminatie gemakkelijker wordt opgenomen door vlakken die het snelst groeien, de grootste dus. We zien iets dergelijks ook gebeuren in de fluorescentie van gips met zandloperstructuur.
Normaal licht en LW+MW UV
Borax, Kirka, Eskişehir Provincie, Centraal Anatolische Regio, Turkije
Zeer hygroscopisch massief specimen dat oorspronkelijk vrijwel doorzichtig was. Dergelijke borax specimens kunnen op enkele uren tijd verwateren tot een plasje. Zelfs goed beschermd tegen de luchtvochtigheid, vormt er zich zo goed als altijd een verweringslaagje op. De rode fluorescentie is vrijwel enkel onder violet laserlicht van 405 nm zichtbaar. De oorzaak ervan ligt in de opname van een complex van calcium en humuszuren tijdens de vorming van het mineraal.
(Zie spectrum, onderaan rechts.)
Wit licht en 405 nm laser resp.
Tunelliet: Kirka, Eskişehir Provincie, Regio Centraall Anatolië, Turkije
Nodules van enkele centimeters groot, bedekt met een verweringslaag. De fluorescentie is duidelijk maar niet erg sterk. Oorzaak van de fluorescentie is dezelfde als bij de meeste colemaniet specimens: intrinsiek plus wat organisch materiaal.
Normaal licht en LW+MW UV
Colemaniet
Colemaniet
Colemaniet
Colemaniet
Cahniet
Cahniet
Colemaniet
Colemaniet met ulexiet
Colemaniet
Colemaniet
Colemaniet
Borax
Tunelliet
